Mało znane rysunki do dzieł Juliusza Słowackiego
Opublikowany przez mil.chilinska@gmail.com
25 października 2021
W 1909 roku – setnej rocznicy urodzin poety, ukazało się nakładem warszawskiego „Wędrowca” wydanie dzieł Juliusza Słowackiego pod redakcją Ferdynanda Hoesicka i Leopolda Méyeta z przedmową Ignacego Matuszewskiego Wzniosłość u Słowackiego. Co czyni tomy wyjątkowymi, to przede wszystkim ilustracje, którymi opatrzone zostały utwory poety.
„Była to jedyna wówczas ilustrowana edycja i choć po raz pierwszy wyszła drukiem w latach 1903-1904, dopiero przy okazji rocznicowego zainteresowania dorobkiem poety, mogła dotrzeć do szerszej grupy odbiorców”[1] – zauważa Maria Berkan-Jabłońska. „Edycja ta pozostaje znana w zasadzie tylko koneserom dawnej grafiki książkowej i badaczom literatury, choć w pewien sposób okazała się decydująca dla myślenia o Słowackim ilustrowanym”[2].
Ilustracje tworzyli różni autorzy. Niektóre znalazły się na pocztówkach, stąd pamięć o nich nie zaginęła zupełnie. Inne przysłoniła – mówiąc językiem epoki – pomroka dziejów. Z tej pomroki warto je wydobyć, obejrzeć, a może spróbować porównać swoje wyobrażenia z imaginacją twórców takich, jak: Konstanty Górski, Wacław Pawliszak czy Henryk Piątkowski.
Ignacy Matuszewski w przedmowie do edycji pisał: „Wejście Słowackiego do naszej poezji nie tylko nie naruszyło ani jednej joty z tego, co było w niej doskonałego, lecz wniosło do skarbca naszej twórczości narodowej te właśnie motywy i formy, jakich w niej brakło od wieków”[3]. Te właśnie „motywy i formy” można obejrzeć na wciąż mało znanych ilustracjach – winietach, kartonach, ornamentach – do rocznicowego wydania dzieł poety.
Rysunki tu prezentowane pochodzą z 1 i 3 tomu Dzieł.
Wybrała i opracowała: M. Chilińska
Przypisy:
[1] M. Berkan-Jabłońska, Juliusz Słowacki zilustrowany w 1909 roku, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica”, 14 /2 (2011) s. 88; [2] Tamże, s. 89; [3] I. Matuszewski, Wzniosłość u Słowackiego, w: J. Słowacki, Dzieła (wydanie ilustrowane), pod red. F. Hoesicka i L. Méyeta, z przedmową I. Matuszewskiego, t. 1, „Wędrowiec” 1909, s. 24.
Ilustracja na banerze: okładka do J. Słowacki, Dzieła (wydanie ilustrowane) w sześciu tomach, pod red. F. Hoesicka i L. Méyeta, z przedmową I. Matuszewskiego, t. 1, „Wędrowiec” 1909.
Inne nieopisane ilustracje: gołąb – ilustracja H. Piątkowskiego do wiersza List do Aleksandra H. (t. 1, s. 35).